Search Results

Phần cuối Thế rồi cơ hội phục hồi của tôi đã đến theo cách mà không ai có thể ngờ tới, vào một buổi chiều tháng 3, trong buổi họp toàn Trụ sở chính. Buổi họp thực ra là một buổi giáo huấn, chỉ đạo từ Chủ tịch, và dài lê thê, giống như muôn vàn những buổi họp khác. Hôm nay, chúng tôi được dạy dỗ lại về tầm quan trọng của việc hành động theo đúng deadline, điển hình là việc gửi thiệp chúc mừng năm mới sao cho nó không tới muộn, hay gọi điện sang Hawaii (hoặc California) chúc Tết Chủ tịch trong khoảng từ 1 đến 3/1 hàng năm. Rằng phải đừng có mà bỏ cuộc cho tới khi được nối máy. Tôi vừa ngồi nghe vừa ngẫm nghĩ, công ty chính 300 người cộng thêm vài chục người là lãnh đạo cốt cán của các công ty sản xuất mà Chủ tịch đã mua lại thi nhau gọi vào để chúc Tết một người, thì bảo sao giữa chừng chẳng có người bỏ cuộc. Bản thân tôi năm nào cũng vậy, nếu chưa chúc Tết được ông thì tôi không làm được bất cứ việc gì vì đứng ngồi không yên. Nhiều khi tôi cũng cảm thấy mình sắp phát điên với tín hiệu tút tút kéo dài báo bận của những cuộc điện thoại quốc tế đó. Bài học này hôm họp toàn thể công ty hồi đầu năm chúng tôi đã nghe rồi, nhưng lần này họp Trụ sở chính nên tiếp tục phải nghe cho thấm nhuần tư tưởng. Người bị bêu tên hôm nay là Matsushima, cô bé mũm mĩm rất dễ thương và là kohai sau tôi một năm. Matsushima giống tôi ở điểm, ban đầu là nhân sự của Văn phòng Tokyo nhưng được giữ lại sau 2 tháng đào tạo tại Trụ sở chính. Vì vậy, bây giờ chúng tôi cùng sống trong ký túc xá, tuy rằng không thân với nhau. Cô có giọng nói đáng yêu như trẻ nít và đã từng là Cheerleader hồi còn là sinh viên. Đợt cuối năm vừa rồi, Matsushima dựng và dạy chúng tôi bài nhảy cổ vũ để biểu diễn trong tiệc tổng kết. Đến Sếp trùm Kumiko đã hơn 50 cũng phải ăn mặc tũn ta tũn tỡn, lắc hai quả bông, làm nữ chính ra nhảy điệu sexy khiến toàn thể nhân viên công ty phải điên cuồng huýt sáo, xong lại lăn ra mà cười. Như vậy là trong buổi họp toàn Trụ sở chính, trường hợp của cô được đưa ra như một ví dụ rất xấu, đương nhiên, cô cũng bị trách mắng bằng những lời nặng nề. Khi buổi họp kết thúc, Matsushima chợt giơ cao cánh tay và xin có đôi lời muốn nói. Tất nhiên là yêu cầu đó được chấp thuận. Bằng chất giọng đáng yêu của trẻ nít, cô chậm rãi gửi lời xin lỗi vì đã không đủ kiên nhẫn cho tới khi nối máy được với Chủ tịch để gửi lời chúc đầu năm. Cô bày tỏ lòng biết ơn tới Chủ tịch và các sempai đã chỉ bảo cho cô trong hơn 1 năm vừa qua, rằng cô học hỏi được rất nhiều điều. Cuối cùng, cô xin phép sẽ nghỉ việc ngay hôm nay. Nhưng, trước khi nghỉ việc, cô có một điều thắc mắc… Cô thắc mắc rằng Chủ tịch luôn dạy dỗ, chỉ bảo mọi người những điều hay ý đẹp, hướng tới mọi nhân viên đều trở thành những người tốt, ngay thẳng chính trực, cả nhân viên cấp dưới cũng như nhân viên cấp trên. Một cấp trên tốt là cấp trên biết khích lệ để cấp dưới cố gắng, biết đánh giá và công nhận những cố gắng ấy. Một cấp trên ngay thẳng là cấp trên sẽ đưa những đánh giá, những công nhận ấy lên cấp trên cao hơn nữa. Thời gian vừa qua Lưu san (cô không gọi tôi là An san hay An chan giống như nhiều sempai, kohai khác) thực sự đã cố gắng và nỗ lực rất nhiều. Nhưng những nỗ lực của cô ấy không được một cấp trên nào công nhận cả. Như thế là “lạnh lùng”, như thế trái ngược với khẩu hiệu “Family” mà Chủ tịch luôn đề ra! Rồi cô xin phép được về trước trong sự ngỡ ngàng của tất cả mọi người. Bộ sáu lãnh đạo tối cao rút lui trong bầu không khí im lặng, khác với thường ngày. Chúng tôi quay trở lại chỗ của mình. Tôi làm tới 17h rồi cũng xin về trước. Về tới ký túc xá, tôi gõ cửa phòng Matsushima. Cô gái mũm mĩm đang thu dọn đồ đạc, cô bảo cô sẽ về nhà ngay hôm nay. Tôi bước vào nắm lấy đôi tay cô, nói lời cảm ơn rồi nước mắt cứ thế rơi mãi. Vốn không thân nhau, nên tôi cũng không biết làm gì hơn là chúc cô có kỳ nghỉ thoải mái sau thời gian dài cố gắng, chúc cô sớm tìm được công việc mới. Tôi không xin điện thoại hay địa chỉ của cô, nhưng tôi biết, cả đời này tôi sẽ không quên được những gì cô đã làm cho tôi ngày hôm nay. Trong mắt tôi, cô là cô gái Nhật Bản dũng cảm và nồng hậu nhất… *** Hai ngày sau, tôi được khôi phục lại vị trí “Công việc tổng hợp”. Chủ tịch thậm chí còn mở một tiệc linh đình để chúc mừng. Ông gọi tôi là “Nhân viên lì đòn nhất mọi thời đại”. Bữa tiệc kéo đến sanjikai (cuộc nhậu thứ ba), tôi ở vào thế phải uống liên miên đủ loại thức uống có cồn. Đến mức lần đầu tiên trong đời, một đứa mà tửu lượng đã được rèn luyện đủ để coi là cao như tôi rơi vào tình trạng không thể điều khiển được tay chân của mình. Tôi khuỵu xuống nền đường, nằm gục và không thể tự mình dậy được ngay sau khi bước ra khỏi quán, dù đầu óc tôi thì hoàn toàn tỉnh táo, biết hết mọi chuyện xung quanh. Sếp trùm Kumiko và chị Yoshioka (sempai hơn tôi 3 năm, sống cùng tầng và rất thân thiết với tôi) đỡ tôi dậy, đưa vào ô tô của bác Eto, người tài xế mà tôi luôn luôn ngồi gần trong những chuyến công tác. Tới cổng ký túc xá, Yoshioka giúp tôi ra khỏi xe, rồi bác Eto nhấc tôi lên, có lẽ là bằng một tay, xốc lên vai bác rồi vác lên tầng 4. Con bé 38kg này đúng là chả là cái gì so những những cuộn thảm khổng lồ mà các nghệ nhân mất cả năm trời để hoàn thành và bác vẫn vận chuyển chúng tới những event bán hàng, đến những cửa hàng để nhân viên kinh doanh đi giao cho Khách hàng siêu VIP. Sau đó chị Yoshioka thay quần áo cho tôi, chị còn cẩn thận đặt đồng hồ báo thức rồi mới về lại phòng mình. Chị nói “Ôi cô gái! Cô đã tạo ra một kỳ tích chưa từng có tiền lệ đấy nhé! Giờ thì ngủ thật ngon đi! Mai chúng ta lại đạp xe đi làm với nhau, rồi nếu tối cô không bị gọi đi ăn với Chủ tịch thì tôi khao cô món oden mà cô vẫn thích!” *** Kể cả sau khi đã thực hiện xong ước mơ xây lại căn nhà khang trang hơn cho bố mẹ, trên nền đất tập thể cấp 4 ngày nào, tôi vẫn tiếp tục làm ở công ty, dù giữa chừng được điều chuyển lên văn phòng Tokyo theo nguyện vọng của bản thân. Tháng 9 năm 2005, tôi về nước. Như vậy, tôi đã chỉ làm duy nhất tại một công ty kể từ khi ra trường cho tới khi rời Nhật Bản, tổng cộng là 3 năm và 4 tháng. Tôi luôn biết ơn Chủ tịch, các cấp trên, sempai hay kohai ở công ty cũ và quãng thời gian 3 năm 4 tháng bao nhiêu là gian khó ở đó. Chỉ qua những trui rèn khắc nghiệt như vậy, thì tôi mới có thể thành một “chiến binh” mạnh mẽ như bây giờ. Và bạn thấy đấy, câu chuyện về một Nhật Bản lạnh lùng, rốt cuộc lại có cái kết thật là ấm áp. Cuối cùng, tôi muốn nói rằng, series này của mình chỉ nhằm minh họa cho bài review tác phẩm “Thư” của Higashino Keigo mà thôi. Và rằng quả thật, tôi cũng cảm nhận được, đồng thời hiểu rõ không khí lạnh lùng đầy hèn nhát mà tác giả tôi yêu thích mô tả xuyên suốt cuốn tiểu thuyết đó. Tôi không hề có ác cảm với Nhật Bản. Ngược lại, đó thực sự là đất nước mà tôi yêu mến. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng mình đã gắn bó với nó đủ lâu để thấu hiểu cả mặt phải, mặt trái của đảo quốc khá lạ lùng này. Dù là như thế, nếu được lựa chọn lại, Nhật Bản vẫn là nơi mà tôi muốn trải qua cả thời thanh xuân của mình. Quả thật, đó đã là những tháng ngày rực rỡ! Quả thật, đó chỉ có thể là yêu! **Ảnh bìa: Ảnh này hầu như đủ mặt mọi nhân vật xuất hiện trong ở Câu chuyện thứ 3. Có Sếp trùm Sonoda Kumiko, có Sếp trực tiếp Kubo Sanae, có sempai sống cùng tầng Yoshioka, đặc biệt là cô gái dũng cảm Matsushima. Hãy đoán xem cô ấy là ai nhé.

Hôm trước mình có dịp tham gia seminar của Chatwork. Ban đầu mình đăng ký tham gia series này vì chỉ muốn nghe phần chia sẻ của một chị nổi tiếng trong show truyền hình, nhưng về sau cũng tiện giờ nghỉ vào nghe luôn phần chia sẻ của một diễn giả khác. Đó là Madoka Sawa, giám đốc của Ensou.  Lúc tham gia mình cũng chẳng để ý bác này là ai, nhưng nghe xong thì thấy bác nói rất lôi cuốn. Tiếc là lúc đó bận nên mình không có thời gian memo chi tiết, mãi sau mới có thời gian ghi lại nên không đầy đủ. Mình ghi lại với mục đích lưu lại và tiện thể chia sẻ cho những ai quan tâm, dù có lẽ hầu hết nội dung chắc mọi người cũng đã biết rồi. Người quản lý Trong seminar, Madoka Sawa phân tích rất rõ về góc nhìn của từng người trong công ty. Giám đốc thấy sao, góc nhìn của lãnh đạo thì sao, middle manager (quản lý tầm trung) như thế nào và nhân viên nhất là nhân viên mới. Công việc quản lý 管理職 trong thời gian tới theo bác có thể được thay thế bằng AI… Tuy nhiên quản lý thì lại hơi khác. Ở Nhật, nhìn chung ở hầu hết các nơi vẫn duy trì mô hình thăng chức, tăng lương là sẽ lên làm quản lý. Muốn lương cao, thăng tiến thì đa số phải lên quản lý (dù ko phải công ty nào cũng vậy). Nói về quản lý thường là nói về người có chức năng dịch thuật, truyền đạt lại tư tưởng của công ty tới nhân viên. Ban lãnh đạo nhìn bao quát toàn công ty còn người quản lý nhìn bao quát toàn bộ phận mình phụ trách.  Quản lý không nên tạo ra cảm giác lấn át mà nên đem lại cảm giác được hỗ trợ cho nhân viên của mình. Đặc biệt trong mùa dịch Covid khá khó khăn trong việc giao tiếp với nhau. Một trong những điều kiện tiên quyết là cảm giác an toàn về mặt tâm lý, nên để nhân viên có cảm giác an tâm.  Thay vì những câu hỏi chất vấn như なんで？(WHY – Tại sao?) tại sao ko làm được ABC?… thì nên hỏi 何があった？(WHAT – Có chuyện gì thế? Làm sao thế?). Câu hỏi “Tại sao?” chỉ khiến đối phương cảm thấy bị công kích, còn hỏi “Chuyện gì thế?” sẽ khiến họ có cảm giác mình đang cùng họ suy nghĩ giải pháp. Không những thế, cách này còn có thể kéo những người xung quanh vào vấn đề để cùng suy nghĩ ra hướng giải quyết. Bác Madoka Sawa đã giới thiệu một cách khá hay mà bác học được khi còn làm việc ở Microsoft: どうやったら助けられる？(How can I help? Tôi có thể giúp được bằng cách nào?). Nếu bạn nói 何かあったら言ってね (Có gì cứ bảo tôi nhé) thì nhiều khi đối phương cũng không dám lên tiếng, nên hỏi theo cách trên họ sẽ đưa ra điều mà họ cần bạn giúp. Câu chuyện về trường Đại học Harvard Trước kia chúng ta thường thích tích luỹ kiến thức (Knowing – 知識の蓄積). Mọi người cố gắng học chăm chỉ để vào được trường tốt, đại học danh tiếng để được học với các thầy cô giỏi. Mục đích chủ yếu là tích luỹ kiến thức. Nhưng khi Internet bùng nổ, chúng ta giờ đây hoàn toàn có thể tự tìm kiếm thông tin, kiểm tra chéo thông tin dễ dàng. Mọi người bắt đầu chuyển sang xu hướng cứ bắt tay vào làm cái đã (Doing – 超実践主義) và chứng kiến sự bùng nổ của nhiều thứ như sự ra đời của Silicon Valley… Khi dịch Covid xuất hiện, bắt buộc người với người phải giãn cách, phải ở nhà nhiều hơn thì mọi người mới bắt đầu xoay vào bên trong và hướng về sự tồn tại của bản thân (Being = どうありたいのか). Trước đại dịch có một vị trí trong công ty khiến người ta an tâm, nhưng khi có nhiều thời gian cho bản thân hơn, người ta lại suy nghĩ xem mình muốn sống như thế nào nhiều hơn. Điều này có liên quan gì đến giao tiếp? Khi bạn thành thực thể hiện bản thân theo cách sống mà bạn mong muốn thì những lời nói của bạn cũng sẽ trở nên chân thật hơn. Tóm tắt Tóm tắt lại không có quá nhiều ý nhưng cách trình bày ngắn gọn và dễ ngấm của bác Madoka Sawa làm mình thấy rất hay. Mãi sau mới biết bác được mệnh danh là プレゼンの神 (thần diễn giả). Lời cuối bác có nói về Presentation (Thuyết trình) cũng cứ hình dung như một món quà. Khi nhận quà thì ai cũng thấy vui cả. Thế nên mình thuyết trình thì nên trình bày sao cho người ta cảm thấy vui, học hỏi được nhiều điều như nhận được quà vậy. Như vậy thì mọi người đều sẽ vui vẻ đón nhận nó.

Một bài toán khó được đặt ra cho bộ phận tuyển dụng của một công ty IT chính là: Làm thế nào để đánh giá trình độ của một developer ? Dấu hiệu nhận biết một developer giỏi là gì? Mình có hỏi ý kiến của một số anh chị trong ngành và phần lớn câu trả lời nhận được là: Làm công ty to, lương cao, chức cao, đã từng tham gia phát triển app, phần mềm, hệ thống abc, v..v. Những điểm này đều có thể gọi là Achievement (成果） trong hành trình đi code của một developer. Điểm mấu chốt ta có thể nhận thấy được, đó chính là các HR sẽ đánh giá năng lực của developer chủ yếu dựa vào thành quả mà họ đạt được trong quá trình đi học, đi làm. Tuy nhiên, trong quá trình phỏng vấn, mình thường nghe các bạn engineer PR bản thân là: tôi code rất nhanh, tôi code giỏi, tôi biết code bằng JS, Java, C, C+, Ruby, Python. Thông qua câu trả lời này, HR chỉ có thể nhìn thấy được kỹ năng của developer mà mình đang phỏng vấn, nhưng sẽ rất khó có thể nắm bắt được developer đã đạt được tới trình độ nào trong những kỹ năng trên. Vậy làm thế nào để show off cho các HR thấy công phu code điêu luyện của mình? Chính là portfolio. Portfolio là thuật ngữ vô cùng quen thuộc với designer, không có designer nào đi phỏng vấn mà chỉ nói vẻn vẹn một câu “Em photoshop rất đẹp”. Designer càng giỏi portfolio của họ sẽ càng dày, càng đa dạng, phong phú. Thông thường các designer sẽ đăng tác phẩm của mình lên các cộng đồng lớn như Behance, Dribbble. Web developer có thể tự code một website, và trình bày dự án mình đã từng làm. Ngoài ra còn có một số cộng đồng khác như stackoverflow hay github cũng hỗ trợ build portfolio cho các developer. Thành tựu và kỹ năng là đôi bạn thân, thành tựu càng xuất sắc chứng tỏ kỹ năng càng cao. Portfolio còn có thể show cho nhà tuyển dụng quá trình trưởng thành của bạn trong nghề, từ những dự án đơn giản từ hồi mới học code như làm to-do list, làm homepage, làm landing page đến những dự án khủng hơn như clone các web nổi tiếng facebook, linkedin, youtube. Có thể kỹ năng bây giờ của bạn vẫn chưa thể đáp ứng được yêu cầu của công ty, nhưng nếu như bạn show được tiềm năng, cùng sự trưởng thành nhanh chóng của mình qua portfolio thì mình nghĩ họ hoàn toàn có thể cân nhắc lại đó. Đây là một tip nho nhỏ mình rút ra được sau khi tham gia phỏng vấn chung với các PM, CTO của công ty. Không biết các anh chị HR khác khi phỏng vấn sẽ đánh giá ứng viên như thế nào nhỉ? Mong được nghe ý kiến của các anh chị.

1. Chuẩn bị cho Onsite Còn 10 ngày nữa là đến Onsite. Sherry giọng hay rất tốt bụng khi cho mình một vài phản hồi nho nhỏ, một tài liệu chuẩn bị dài gấp đôi lần trước kèm theo 1 câu chúc may mắn. Chắc là giống nhau cả ấy mà bạn ấy gửi cho …vui. S ơ qua thì mình sẽ có 5 vòng liên tiếp: System Design (60 phút) Googleyness & Leadership (45 phút) Coding (45 phút) Coding (45 phút) Domain Knowledge (45 phút) Mỗi vòng cách nhau 15 phút. Riêng giữa vòng 2 và 3 sẽ có 1 tiếng nghỉ ngơi. Mình book lịch từ 2h chiều đến gần 8h tối kết thúc. Lịch ngày hôm đấy như này: Theo tài liệu thì vòng 2 là đàm đạo về tính cách. Vòng 5 là cà khịa về kiến thức iOS và Mobile. 2 vòng này hỏi sao nói nấy thôi chứ cũng không có thời gian mài dũa gì. Vòng 3 và 4 sẽ giống phone interview nhưng nâng cao độ khó, là lý do chính để luyện LeetCode. Vòng 1 có vẻ lại là 1 vấn đề nan giải khác. Mình không có nhiều thông tin và cũng chưa làm System Design bao giờ. Video hướng dẫn nói rằng sẽ không code, dùng bảng trắng thiết kế một hệ thống/ứng dụng, vẽ ra module, kiến trúc phân tầng, triển khai các phương hướng dưới dạng 1 câu hỏi mở, etc. Vì phỏng vấn online nên có thể sẽ dùng tính năng Google Jamboard trên Hangout. Như vậy mình vạch ra kế hoạch luyện tập trong 10 ngày như sau: 1.1 ÔN DESIGN Mình design thử kiến trúc cho một vài app nổi tiếng như Twitter, Facebook hay Google Maps. Nếu bạn ứng tuyển vị trí BackEnd thì System Design sẽ rất khác, hãy tham khảo system design primer ở đây https://github.com/donnemartin/system-design-primer 1.2 ÔN CẤU TRÚC DỮ LIỆU VÀ THUẬT TOÁN LeetCode, LeetCode, và LeetCode. Mình đã: Nâng tổng lượng bài nâng lên gần 70 bài Medium và gần 10 bài Hard. Cộng với khoảng 20 bài chỉ đọc lời giải để cover cách làm. Mua tài khoản Premium, lấy gói câu hỏi của Google để luyện. Đọc hết quyển Elements of Programming Interviews (ngắn hơn quyển Cracking The Code Interview, do ít thời gian). Mình chia sẻ nội dung ôn cụ thể của 10 ngày nhé: Elements of Programming Interviews, Big-O notations. Array, String, LinkedList Stack, Queue, Tree Search, Hash, Sort Recursion, Dynamic Programming, Graph DFS, BFS, BackTrack 1 số chủ đề nâng cao (Trie, Disjoint Sets, Segment Tree) Reflection (tự review những bài đã làm) Ôn Design Luyện random theo tất cả các chủ đề. Đi làm mình có bao giờ động đến mấy cái của nợ này đâu nên học lại ong hết cả thủ. Mỗi ngày mình làm khoảng 5 bài (trong 10 ngày tăng 5×10 = 50 bài). Mấy chủ đề nâng cao thật sự là rất vô vọng, nếu gặp mình xác định sẽ hỏi gợi ý. 2. O nsite day Cuối cùng thì cũng lên thớt. Mình xin phép review 2 phần quan trọng nhất. 2.1. PHỎNG VẤN CODING Thực sự là vào onsite thì Coding khó hơn mình nghĩ, khó hơn vòng phỏng vấn qua Phone khá nhiều. Cụ thể là: Coding: Ở vòng Phone bạn có 45 phút cho 1 câu hỏi cỡ Medium. Ở Onsite bạn có 40 phút cho 2-3 câu hỏi, cầu đầu Easy, câu sau Medium đến Hard. Tại sao lại chỉ có 40 phút ? Bởi vì 5 phút cuối phải dùng để ứng viên và người phỏng vấn hỏi chuyện về cuộc sống công việc ở Google, v..v Cá nhân mình thấy nói chuyện cũng vui, cơ mà mất 5 phút thì chẳng vui tí nào. Với 40 phút cho 2 câu, bạn tốt nhất nên làm xong câu Easy trong 10-15 phút . Bạn sẽ còn lại tối đa 30 phút cho câu Medium hoặc Hard. Tỉ lệ câu 2 ra Hard là có . Cái này hoàn toàn là may rủi. Mình đụng trúng câu Hard 1 lần, và 3 lần ra Medium. Để dễ hình dung thì bạn lên LeetCode làm thử câu Hard sẽ biết, mất khoảng 1 tiếng là bình thường. (Chia buồn với mình đi, thật đấy) Bạn phải tự nghĩ ra tập test mẫu để test bằng mắt, và nếu sai thì phải debug bằng mắt. Nếu ngồi 5 phút không nghĩ ra thuật toán tối ưu, cứ bắt tay vào viết theo cách làm thô sơ bỉ ổi nhất mình nghĩ ra, miễn là nó chạy đúng. Vòng Domain (vòng 5 mà mình nghĩ hiểu là hỏi nội dung iOS ấy), thực tế cũng là 2 câu code với câu 1 liên quan 1 chút đến iOS. Google đúng là Google, tất cả là Code. Vấn đề giao tiếp Khả năng giao tiếp của người phỏng vấn hên xui toàn tập . Gặp những nước native như Anh, Mỹ, Úc, hay những nước phát âm tương đối giống VN như TQ là may mắn. Mình gặp 1 anh ở London, 1 anh ở Tokyo và 1 bạn ở Thượng Hải giao tiếp rất mượt mà. Tuy vậy với những nước như Nga, Pháp hay Đức thì vô cùng nhọ. Mình gặp 1 anh ở Zurich (Thụy Sỹ) và nói rất giống tiếng Đức, thật sự là giao tiếp rất khó khăn. Trên LeetCode bạn nhìn thấy đề bài và 1 số tập test mẫu để làm ngay. Ở phỏng vấn thật, người ta vừa có thể nói khó nghe, vừa có thể không paste cái đề bài luôn vào Google Docs cho mình đọc. Mình mất 5 phút vì anh ở Thụy Sỹ đọc đề bài xong mình vẫn không hiểu hết, và lại phải nhờ ảnh paste vào để đọc lại từ đầu. 5 phút là vô cùng quý giá. Đừng tin mấy cái video là cần giao tiếp nhiều thật nhiều với người phỏng vấn . Bạn chỉ nên xác nhận lại những điểm chưa rõ rồi nên bắt tay vào làm luôn. Khi làm xong phải tự debug bằng mắt, tự nghĩ ra các edge case, trick case để sửa. Cuối cùng bạn mới nên thảo luận về độ phức tạp và cách cải thiện thuật toán. 2.2 SYSTEM DESIGN Chân ướt chân ráo đi vào, một anh kỹ sư người Châu Âu nói tiếng Anh hơi khó… Và ảnh đưa cho mình 1 câu hỏi khá dễ. Câu hỏi này làm mình hơi bối rối vì nó có vẻ đúng là 1 câu hỏi design, nhưng lại yêu cầu code vào Google Docs!? Ok Google, mình triển bốn phương tám hướng, xác nhận yêu cầu, lập luận giả định, và code ra chức năng đơn giản. 30 phút trôi qua, ảnh đưa cho mình 1 câu hỏi thứ 2 không liên quan gì đến câu 1. Câu này hiển nhiên là 1 câu code, và nó rất khó . Mình khá bối rối, song trấn tĩnh lại vì với tổng thời gian 60 phút thì mình hẳn là còn 30 phút nữa cho câu này. Ok Google, triển phương hướng, giả định lập luận, etc.. Và khi hết 5 phút sau thì anh ấy tỏ vẻ sốt ruột và nói: “ Có lẽ bạn nên nhanh lên và code ra 1 cái gì đó, sẽ tốt hơn là không code gì” Dị nhỉ, mình còn tận 25 phút nữa cơ mà . Nhưng khi người phỏng vấn đã giục thì mình quyết định làm theo lời anh ấy. Trong 5-10 phút nữa mình không code ra được, đơn giản vì kể cả lời giải đúng mình còn chưa nghĩ ra được luôn. Vòng đầu tiên kết thúc sau khoảng 50 phút khi anh ấy phải dành 5 phút sau cùng để nói chuyện kể về cuộc sống kỹ sư ở Google mùa Covid, WFH, etc. GOOGLER NHẦM NỘI DUNG PHỎNG VẤN !? Sau Onsite mình viết mail cho Sherry: Mình được đưa cho 2 câu hỏi yêu cầu code không mấy liên quan đến nhau Anh kỹ sư khá sốt ruột khi thời gian mới là 35-40 phút. Và bạn biết kết quả thế nào không? Đã có sai sót ở phía Google, và anh phỏng vấn đã nghĩ rằng đấy là 1 vòng Coding! Sao mình có thể ngu ngốc khi nhận ra muộn thế cơ nhỉ? Lẽ ra mình phải từ chối làm bài từ khi thấy bất thường? Đã thế câu 2 lại là 1 câu rất khó (Vâng chính là câu Hard nói ở bên trên đấy ạ). Câu đấy khó đến mức xong xuôi rồi đi hỏi bạn bè vẫn nghĩ không ra. Tìm trên Wikipedia thì ra 1 cái công thức toán dài ngoằng ngoằng như con lươn. Thôi gọi là nhọ đi. Cuối cùng Sherry đã nói chuyện với Hiring Manager, họ quyết định sẽ xem tổng thể kết quả ra sao rồi mới quyết cho mình làm lại vòng System Design hay không. Nghĩa là vòng Coding Round kia vẫn tính. Nói thật là mình không vui vẻ chút nào. Mặc dù giao tiếp của mình có vấn đề khi không hỏi lại chính anh phỏng vấn, nhưng như thế này quả thật không công bằng với ứng viên và ảnh hưởng tâm lý khá nhiều. Kỳ cuối: Feedback từ Sherry, suy nghĩ của bản thân, góp ý của các kỹ sư Silicon Valley khác và kinh nghiệm rút ra.

1. Japanese isn’t essential. English is everything. (Tiếng Nhật không quan trọng, tiếng Anh mới là tất cả) Nhân một bài báo đăng trên tờ Reuters về câu chuyện cựu Bộ trưởng truyền thông Afghanistan không thể tìm việc ở Đức và đang nhận công việc giao hàng để kiếm sống qua ngày (1), mình xin phép luận bàn một chút về lối suy nghĩ gần đây của rất nhiều bạn sinh viên đang ở Nhật hoặc muốn sang Nhật làm việc. Đó là “Japanese isn’t essential. English is everything.” (Tạm dịch: “Tiếng Nhật không cần thiết. Tiếng Anh mới là tất cả.”) 2.The language is the most important part. (Ngôn ngữ là điều quan trọng nhất) Ông Sayed Sadaat, cựu Bộ trưởng truyền thông Afghanistan, về mặt lý lịch chắc chắn sẽ khiến không ít nhà tuyển dụng choáng ngợp:  Kỹ năng quản lý (2 năm bộ trưởng, nhiều năm điều hành doanh nghiệp ở Anh và Trung Đông) Kỹ năng chuyên môn (23 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực viễn thông, có bằng Master từ Đại học Oxford) Tiếng Anh bản xứ (quốc tịch Anh) Thế nhưng từ khi chuyển đến sống ở Leipzig (Đức), ông chỉ có thể tìm được công việc chuyển phát và đang theo học tiếng Đức bốn tiếng mỗi ngày. Ông trả lời phỏng vấn Reuters như sau: “The language (German) is the most important part,” said Sadaat. Tạm dịch: “Ngôn ngữ (Tiếng Đức) là yếu tố quan trọng nhất.” Có lẽ nhiều bạn sẽ bất ngờ với câu chuyện này, cho rằng ông Sayed Sadaat là một người không có năng lực nên mới không tìm được việc ở Đức với vốn tiếng Anh của mình. Tuy nhiên, với bản lý lịch như trên cùng tinh thần học hỏi dù tuổi đã cao (49 tuổi), mình không tin ông Sayed Sadaat là một người kém cỏi một tý nào. Nếu chịu khó tìm hiểu kỹ về văn hóa, lịch sử… bạn sẽ thấy rằng đối với các nước phát triển có bề dày văn hóa lâu đời thì ngôn ngữ chính là một niềm tự hào dân tộc . Việc truyền bá văn hóa, ngôn ngữ được coi là quốc sách; người Đức có Viện Goethe-Institut, người Pháp có Institut Français với mục đích phổ cập ngôn ngữ nước mình ra toàn thế giới. Chính phủ Đức thậm chí còn miễn học phí cho chương trình Đại học bằng tiếng Đức, cũng như yêu cầu chứng chỉ tiếng Đức tối thiểu khi cấp visa du học. Vậy nên, kể cả khi làm việc ở những nước có trình độ tiếng Anh cao như Liên minh Châu Âu, yêu cầu về ngôn ngữ bản địa là một trong những yếu tố thiết yếu khi đi tìm việc.   3. English is essential, but it isn’t everything. (Tiếng Anh là quan trọng, nhưng không phải duy nhất) Quay lại câu chuyện ở Nhật, một nước có trình độ tiếng Anh còn thấp hơn cả Việt Nam (theo khảo sát EF 2019), mình lấy làm lạ tại sao có nhiều bạn đang suy nghĩ chỉ cần tiếng Anh là có thể thành công ở Nhật, lẩn tránh việc học tiếng Nhật. Đúng là những năm gần đây, có rất nhiều chương trình Đại học ở Nhật mở khóa học tiếng Anh bao gồm cả Đại học quốc tế tại Nhật và các Đại học truyền thống. Tuy nhiên, các bạn không nên đánh đồng việc mở rộng “Customer Base” (cơ sở khách hàng) của mảng giáo dục tại Nhật với nhu cầu của thị trường lao động Nhật Bản. Theo số liệu METI (Bộ Kinh Tế, Thương Mại và Công Nghiệp Nhật Bản) năm 2020 (3), thị trường lao động tại Nhật có thể chia thành hai khối doanh nghiệp: Doanh nghiệp thuần Nhật (Nikkei), chiếm 99.24% thị trường. Doanh nghiệp vốn nước ngoài (Gaishikei), chiếm 0.76% thị trường. Trước hết, mình sẽ nói về khối Nikkei. Như hình minh họa của bài được đăng trên Hướng dẫn xin việc cho du học sinh của Jasso (Japan Student Services Organization) (ảnh dưới), kể cả bạn có giỏi tiếng Anh đến mấy thì chỉ có 2.9% doanh nghiệp sẵn sàng nhận ứng viên có trình độ tiếng Nhật N3 trở xuống. Nếu bạn nỗ lực hơn và lấy được N2, con số này sẽ là 11.1% , vẫn chỉ là một con số vô cùng khiêm tốn trong khối Nikkei.  Còn khối Gaishikei thì sao? Mình nghĩ rằng khá nhiều bạn có lối suy nghĩ “English only” (chỉ có tiếng Anh) đang kỳ vọng vào khối doanh nghiệp này. Tuy vậy, bạn nên nhớ khối Gaishikei cũng chỉ chiếm 0.76% thị trường lao động , và yêu cầu của khối này với trình độ tiếng Nhật cũng không hề thấp. Theo khảo sát của Bộ Kinh Tế, Thương Mại và Công Nghiệp Nhật Bản năm 2020, 64.9% doanh nghiệp Gaishikei từ chối tuyển ứng viên người nước ngoài vì lý do không đủ trình độ tiếng Nhật. Như vậy, nếu bạn là một sinh viên vừa ra trường, cực kỳ giỏi tiếng Anh, trình độ tiếng Nhật dưới N3, tỷ lệ doanh nghiệp ở Nhật bao gồm cả Nikkei và Gaishikei sẽ tuyển bạn vào làm là 3.1%. Đấy là còn chưa nói đến một phần không nhỏ trong số 3.1% này sẽ dành cho các ngành yêu cầu trình độ chuyên môn cao như Developer, Researcher (đa phần có bằng tiến sĩ),..  Ngoài ra, nếu mình không nhắc có khi các bạn lại quên mất rằng cuộc đua tìm việc tại Nhật đâu chỉ có mỗi du học sinh Việt Nam chúng ta hay Đông Á đâu chứ. Chỉ riêng trong khối Đông Nam Á đã có các bạn Singapore và Philippines sử dụng tiếng Anh từ khi mới ra đời, cùng vô số đối thủ mang các quốc tịch khác có tiếng Anh lợi thế hơn bạn. Vậy mẩu bánh bé ti ti 3.1% của các bạn Việt Nam vừa tốt nghiệp Đại học, Thạc sĩ chỉ có tiếng Anh lại càng bé nữa. Để cho bạn dễ hình dung con số này bé thế nào, mình cho bạn thêm một con số nữa nhé. Đó là tỷ lệ người có thu nhập một năm hơn 10,000,000 yên năm 2019 là 4.5%. Có nghĩa là về mặt thống kê, khả năng kiếm được “thu nhập mơ ước” 10,000,000 yên “nếu” bạn được chấp nhận vào thị trường lao động Nhật Bản còn cao hơn khả năng một bạn chỉ có N3 được nhận làm nhân viên chính thức ở Nhật. 4. Japanese is quintessential (Tiếng Nhật là vô cùng quan trọng) Cá nhân mình dù khi tốt nghiệp đủ trình độ tiếng Nhật và tiếng Anh để ứng tuyển vào 79.6% thị trường cũng thấy rằng game này không hề dễ. Vậy nên, nếu bạn không phải là một tài năng trong một lĩnh vực đặc thù hay là một nhà nghiên cứu nhiều thành tựu, ”Japanese is quintessential” để làm việc và thành công ở Nhật, điều này đúng với 96.9% người nước ngoài khi tìm việc ở Nhật. Tuy vậy, nếu bạn là một người, chơi game gì cũng phải chơi ở Hell Mode, bạn có thể tiếp tục thử thách với mạng chơi của mình, nhưng Life Game chỉ có một mạng, không hồi sinh, reload hay replay được đâu nha. Link tham khảo cho bài viết: (1) https://www.reuters.com/…/afghan-minister-who-became…/ (2) https://www.jasso.go.jp/en/ryugaku/after_study_j/job/__icsFiles/afieldfile/2022/02/21/guide_2023_all_e_1.pdf (3) https://www.meti.go.jp/…/result_54/pdf/2020gaikyou-k.pdf

1. Sơ lược về bản thân – Từng học về Server/Network/Security tại VN (ở VN hay gọi là System Administrator). – Học 情報システム開発科 tại 日本電子専門学校 khoá 2017-2019 (năm nhất khoa mình như luyện lò để lấy FE và AP nên mình đỗ FE trong kỳ đầu và trượt AP ở kỳ sau). – Vì bản thân cũng có kiến thức cơ bản IT rồi nên chủ yếu mình trau dồi từ vựng và làm quen với đề thi là chính. Mỗi người sẽ có một cái view khác nhau nên hy vọng sẽ có ích cho mọi người. 2. Tổng quát về kỳ thi Chắc hẳn với những bạn đang làm các công việc liên quan tới IT thì đều từng nghe tới FE. Với các bạn 新卒、異業種転職 về IT mà có chứng chỉ này thì lúc xin việc sẽ khá nhàn. Và hơn hết cả 2 chứng chỉ FE, AP đều là chứng chỉ quốc gia nên CỰC kỳ hữu ích khi xin visa. Trừ khi rơi vào công ty có phốt, hoặc hồ sơ bạn đen thì visa mới 1-3 năm, còn đâu thì là 5 năm. Trường mình cũng thuộc trường tốt, nên hôm mình đi nhận thẻ ngoại kiều mới thì có mình và một bạn người Hàn có FE là được 5 năm, mấy bạn còn lại đều 3 năm cả. Ai đang hướng tới 高度人材 thì có 2 chứng chỉ FE, AP là được 15 điểm thì phải. Tuỳ vào công ty thì khi bạn có FE/AP mức lương của bạn sẽ được hỗ trợ thêm. Ví dụ nếu có FE thì 1 tháng hỗ trợ từ 10,000 ~ 15,000; nếu có AP thì 15,000 ~25,000. Có cả 2 thì cộng 2 cái vào, có những chứng chỉ cao hơn thì mức hỗ trợ cũng cao hơn. Đây cũng là 1 cách để tăng thu nhập. 2.1. FE (*link 1) – Tỷ lệ đỗ 25.7% (mỗi năm tỷ lệ thay đổi nên áng chừng tỷ lệ 1:4. Không rõ tỷ lệ này tính cả người bỏ thi không nữa) – 1 năm có 2 lần thi – mùa xuân (ngày chủ nhật thứ 3 của tháng 4) và mùa thu (ngày chủ nhật thứ 3 của tháng 10). – Thi buổi sáng sẽ là trắc nghiệm 80 câu (chọn 1 trong 4 đáp án). Trên 60 điểm là đỗ. Có 1 kỳ thi riêng để có thể miễn đi buổi sáng (có hiệu lực 1 năm). Cảm nhận đề thi khó hơn đề thi chính thức. – Thi buổi chiều vẫn là trắc nghiệm nhưng số đáp án là n. Chọn 5 câu trong tổng số 11 câu. 1 câu ở đây là dài như bài văn mẫu ý các bạn, xong ở giữa sẽ xuất hiện câu hỏi và chúng ta chọn đáp án, trong 1 câu sẽ có khoảng 3-4 câu hỏi. Trên 60 điểm là đỗ. ★ Từ 2020 trở đi là áp dụng hình thức CBT (thi trên máy tính). Ai rõ vụ này thì comment để mình update lên nhé. Và khá nhọ cho các bạn từ sau 2020 là đề thi FE không công khai. ★ Hồi mình thi thì phần câu 2 tới câu 5 có tính xác suất ra được phần nào, nhưng giờ không công khai nữa nên chịu rồi ★ Hồi mình thi là COBOL chứ không phải Python. Làm mình đớ người ra lúc mới vào học…sao lại đi học cái ngôn ngữ tiền sử thế này…nhưng vì COBOL dễ nhất trong 5 câu đó nên khoa mình dạy. Đúng là dễ thiệt. 2.2. AP (*link 2) – Tỷ lệ đỗ 22.3%. – Giống FE 1 năm tổ chức 2 lần thi. – Thi buổi sáng giống FE, trắc nghiệm 80 câu (chọn 1 trong 4 đáp án). Trên 60 điểm là đỗ, không có kỳ thi để miễn thi buổi sáng. Phạm vi đề thi rộng hơn chút, nhưng vững tầm 80% bên FE thì buổi sáng AP qua là cao. – Thi buổi chiều vừa trắc nghiệm vừa viết. Bắt buộc phải nắm vững từ vựng để viết vào chỗ trống. Làm 5 câu trong 11 câu. Câu 1 là bắt buộc, chọn 4 câu trong khoảng từ câu thứ 2 tới 11. Vẫn là trên 60 điểm đỗ. ★ Đợt thi AP thì bạn mình bên Úc qua chơi nên đi chơi miết. Đúng mùa hoa Anh đào rồi đang kỳ nghỉ xuân. Tiết ôn AP thì cũng chỉ lên điểm danh rồi lôi môn khác làm chứ nhìn cái đề rồi bắt viết thấy ớn quá. Giáo viên còn bảo mày viết cái gì vào cũng được, chứ đừng nộp giấy trắng nữa nên cũng không có hy vọng gì đỗ, cứ thế buông thôi. Sau thấy đúng như giáo viên chủ nhiệm bảo là tranh thủ lúc còn đi học thì lấy hết chứng chỉ đi, sau không có thời gian đâu. Sau sách vở 1 đống nhưng có ôn được mấy đâu nên lại trượt lần 2. Cô bé học cùng tiết AP bảo mình lấy luôn mấy cái 高度 cũng được, không cần lấy AP đâu (vì nó biết mình không phải mới học IT, à nó đỗ AP nhé). Nhưng má ơi, lấy cái AP còn trầy trật ra đây lại đi xui dại nhau. 3. Phạm vi đề thi 3.1. FE (*link 3) 3.1.1. Buổi sáng: – テクノロジ系　　５０問 (phần này phải tính toán nhiều, tốn thời gian) – マネジメント系　１０問 (phần lấy điểm) – ストラテジ系　　２０問 (phần lấy điểm) ★ Đề thi có lặp lại nên ôn đề năm cũ cũng ăn được 15-20 câu rồi. Mà như tình hình hiện tại thì đề buổi sáng ôn luôn AP cho nó nhanh chứ nhà làm gì có đề năm gần nhất nữa. 3.1.2. Buổi chiều: – 問1：情報セキュリティ – 問2～問5 ：ソフトウェア、データベース、ネットワーク、ソフトウェア設計 (chọn 2 trong 4) – 問6：データ構造とアルゴリズム – 問7～問11のプログラム言語問題（C/Java/Python/アセンブラ/表計算）(chọn 1 trong 5) ★ Dữ liệu mới nhất không có nên mình nói về hồi mình thi. Trước khi đổi mới thì làm 7 câu trong 13 câu, câu 7, 8 là về chiến lược doanh nghiệp gì đó. Điểm mạnh của mình là Security và Algorithm nên câu 1 và 6 mình ăn điểm. Thêm nữa hồi đó thi COBOL khá là dễ ăn và ăn tủ được 2 câu Database với Network nên pass được. Giờ mình thấy đề theo xu hướng kỹ thuật, điểm cho Algorithm và Program đã chiếm tới 50 điểm nên các bạn cứ code và code thì qua thôi. Mình thấy quyển Algorithm này khá OK, mua sách cũ chỉ vài trăm yên. (*link4). Đề Program mới thì các bạn chọn Python theo xu thế cũng được, nhưng sẽ khá khó trong ôn luyện vì không có đề cũ (không rõ các sách luyện có không?). Né ngay アセンブラ nếu không muốn rớt nhé. Nếu các bạn có hứng thú RE thì cũng có thể trải nghiệm thêm. 3.2. AP (*link 5) 3.2.1. Buổi sáng: – Đại khái giống FE, đề rộng hơn chút. 3.2.2. Buổi chiều: – 問1：情報セキュリティ (bắt buộc) – 問2：経営戦略、情報戦略、戦略立案・コンサルティング技法 (random ra 1 trong 3) – 問3：システムアーキテクチャ – 問4：ネットワーク – 問5：データベース – 問6：組込みシステム開発 – 問7：情報システム開発 – 問8：プログラミング（アルゴリズム） – 問9：プロジェクトマネジメント – 問10：サービスマネジメント – 問11：システム監査 ★ Ai mạnh Algorithm với Network thì ôn từ vựng chắc là viết được. Mình buông xuôi vậy chứ vẫn được 30/100 nên các bạn tự tin lên. Đề AP thì có công khai nên ai vừa đỗ FE thì tranh thủ thôi.  ★ Có mỗi câu 1 là bắt buộc vì vậy, có thể học theo sở thích ở phần này. Ở đây có viết. Vừa có viết từ vựng vào phần trống, vừa có cả viết cả 1 câu. Từ vựng thì họ sẽ có sẵn là từ vựng đó có mấy chữ cái. Câu thì sẽ giới hạn câu có bao nhiêu từ. Tất cả có ô vuông để viết vào. Trắc nghiệm thì nếu có 27 đáp án thì sẽ có đáp án từ A tới Z để lựa. 4. Vũ khí chiến đấu 4.1. FE – Vì mình ôn luyện FE ở trường nên mình có khá ít sách về FE. Bộ ôn buổi sáng của trường mình có đánh dấu trong ảnh 2 (số 1). – Buổi chiều có quyển nè mình thấy khá là OK (*link 6). Hồi mình luyện bìa sách màu xanh lá cây. Ảnh 2 (số 2) (Ai đăng ký Prime Reading trên Amazon thì mình thấy có bản cũ đọc miễn phí). – Hồi mình thi thì có (*link7) để làm đề cũ. 1 tháng làm liên tục thì buổi sáng khá là trôi. Giờ các bạn làm luôn bên AP (*link8) vì FE cũng không cập nhập đề mới rồi. – Quyển này thì trong tiền sách của trường nên được phát, ai quyết tâm lấy trong kỳ thi gần nhất thì có thể mua để xem các đề gần đây ra sao. Sách ra liên tục nên nhớ để ý. (*link9) – Giáo trình chính thức từ Bộ. Mình dùng giáo trình này để luyện từ vựng (*link10). 4.2. AP – Quyển này ôn tổng quát. Giải thích chi tiết các vấn đề luôn. Có keyword cho các bạn muốn tra thêm. Sách ra theo năm, nhớ để ý (*link 11). – Quyển này để luyện đề buổi chiều. Đi vào trọng tâm các vấn đề (*link 12). – Sách nhà TAC thì không bao giờ làm người ta thất vọng. Cảm nhận đề TAC còn khó hơn đề của Bộ ý (*link 13). – Giáo trình chính thức từ Bộ (*link 14). ★ Ai muốn update tình hình công nghệ hay mấy câu đố thì mua bộ WEB+DB PRESS về đọc cũng được. Thi thoảng thấy có các mục quan tâm thì mình mua về. Ảnh 2 (số 3). ★ Những sách mình từng ôn AP. Ai ở gần 日野市 có thể bảo mình cho mượn. Ảnh 2 (số 4). 5. Lảm nhảm – Mình thấy mình đỗ FE ở 1 góc nhìn nào đó thì ăn may khá là nhiều. Kỳ nghỉ hè năm nhất tụi Hàn với Tàu lên trường luyện COBOL ở những tiết bổ sung thì mình lên đúng 1 buổi nộp bài rồi tót đi chơi. Kỳ thi miễn giảm thi sáng mình trượt, có mấy đứa Hàn với Tàu đỗ, nhưng thi chính thức thì mình đỗ, tụi nó trượt. Thầy/anh/em/bạn/bè bảo đi du học có tụi Tàu thì thích lắm, vì tụi nó có nguồn leak đề thi hay tụi nó trâu bò, số má để kéo rank anh em lên cùng. Thực tế lớp mình chúng nó tạ luôn cho anh em DHS. – Mình là đứa trái khoáy nhất lớp, chuyên bật giáo viên. Mình khá ngu trong katakana ở các đoạn trường âm, nên khó quá thì viết tiếng Anh, đương nhiên là giáo viên mình cũng như phần đông người Nhật tiếng Anh không tốt lắm nên cũng claim nhau vài ba lần, hay là thi thoảng mình có hỏi giáo viên chủ nhiệm về việc hack website trường thì có thưởng gì không (bug bounty đó) thì 1 ông bảo không có bug đâu (tự tin dễ sợ) và 1 cô thì bảo có hack thì dùng sandbox nhé. Do nhiều yếu tố nên sau mình cũng không làm gì. Vẫn mong 1 ngày các website trường học có trong Bug Bounty Program nào đó để anh em vừa kiếm tiền vừa giúp trường. – Vừa kết thúc kỳ nghỉ dài xong, cũng xong kỳ thi mùa xuân, đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu ôn luyện FE/AP. Anh/chị/em đang nhăm nhe về 1 tương lai được người quen nhờ cài lại Windows OS hay thay mực máy in thì chuẩn bị tốn ¥5700 thôi. 6. Lưu ý đi thi – Mình không biết mọi người như nào, nhưng mình trong ví và hộp bút lúc nào cũng có ít nhất 1 ảnh chân dung 3×4 và hồ dán. Lần mình thi AP cậu bạn đi cùng tuyến tàu tới trường, xong đi chơi luôn vì quên mang ảnh theo để dán. 7. Link tham khảo Link 1: https://www.jitec.ipa.go.jp/1_11seido/fe.html Link 2: https://www.jitec.ipa.go.jp/1_11seido/ap.html Link 3: https://www.fe-siken.com/fehani.html Link 4: https://www.amazon.co.jp/dp/4872689526/ Link 5: https://www.ap-siken.com/aphani.html Link 6: https://www.amazon.co.jp/dp/4865104410 Link 7: https://www.fe-siken.com/ Link 8: https://www.ap-siken.com/ Link 9: https://www.amazon.co.jp/dp/4297118017/ Link 10: https://www.jitec.ipa.go.jp/1_13do…/syllabus_fe_ver7_1.pdf Link 11: https://www.amazon.co.jp/dp/4297117991/ Link 12: https://www.amazon.co.jp/dp/4865752218/ Link 13: https://www.amazon.co.jp/dp/4813295673/ Link 14: https://www.jitec.ipa.go.jp/1_13do…/syllabus_ap_ver6_1.pdf ★ 2 website quan trọng là IPA và siken. IPA công bố chính thức các thay đổi trong đề thi, rồi giáo trình, lịch thi, tất cả mọi thứ, có cả đề cũ nhé. Hệ sinh thái website siken thì tổng hợp đề cũ, đáp án, có cả luyện làm thử random đề các năm với nhau, random theo 分野,…không chỉ mỗi FE, AP mà còn có các kỳ thi cao cấp hơn như SC, DB, NW,…

Không biết có anh/chị/bạn nào khi bắt đầu học tiếng Nhật có cùng thắc mắc với em/mình không, rằng tại sao trong tiếng Nhật lại xuất hiện nhiều kiểu dấu đóng mở ngoặc như vậy. Nào là 「」rồi thì 『』hay 【】này … loạn hết xì ngầu cả lên. Hôm nay em/mình có tìm hiểu qua một chút thì hơi bất ngờ nó cũng có nhiều thứ hay ho với có cả luôn các quy tắc riêng khi áp dụng vào câu cú, cùng với các loại dấu khác, không nên dùng bừa bãi, và cũng có những quy tắc mà khi sử dụng bản thân dùng sai khá nhiều. Dấu ngoặc (括弧 (かっこ) )là gì thì chắc ai cũng biết, điểm chung thì nó đều là full-size text. Điểm qua tóm tắt một số loại dấu ngoặc và cách sử dụng thì ta có như sau :  Dấu 「」(かぎ括弧) Cái này chắc mọi người dùng nhiều nhất 　→ Thường dùng để trích dẫn lời nói, câu văn, tên title, nhấn mạnh đoạn văn, câu văn hay phân biệt các thành phần trong câu  　→ Ngoài ra cũng có trường hợp dùng「「「かぎ括弧」」」để chỉ việc “nhiều người cùng nói đến một vấn đề” Các dấu khác như 【】『』thì chủ yếu sẽ được dùng để đánh dấu title hoặc dùng để nhấn mạnh, các dấu ngoặc đơn sẽ dùng bổ sung ý trong câu  Khi sử dụng 「」hay （）, cuối câu nằm trong 「」,（）không dùng dấu 。 (Cái này buồn buồn cuối câu lại thêm 「。」 vào giờ mới thấy sai) ☓　 「プロに相談しましょう。」と言われた。 ◯　「プロに相談しましょう」と言われた。 ☓　 スマホの使用（無料通信アプリを含む。）が子供の学力を低下させる。 ◯　 スマホの使用（無料通信アプリを含む）が子供の学力を低下させる。 Có trường hợp sử dụng （ ）trước hoặc sau dấu 。 Trước : để bổ sung ý nghĩa cho câu  　　→ テスト範囲はP15 ～ P30です（P20は含まない）。 Sau : Bổ sung nguồn trích dẫn cho câu  　　→ テストとは、学力・能力などの状態や度合いを試すことです。（goo辞書） Kết: Hy vọng một số quy tắc trên sẽ giúp được phần nào các anh chị em hay phải viết email hoặc giao tiếp trong công việc cần sử dụng nhiều các loại dấu ngoặc trên để câu văn được rõ ràng và thể hiện tốt nhất thông điệp mà bản thân muốn truyền tải nhé! Rất mong được anh chị và mọi người góp ý thêm ạ! Nguồn tham khảo: https://xn--3kq3hlnz13dlw7bzic.jp/brackets/

Mình sang Nhật được 7 năm, 4 năm Đại học 3 năm đi làm. Trong 7 năm thì mình có 2 đợt bị vấn đề tâm lý ảnh hưởng rõ rệt tới chất lượng cuộc sống, đó là kì 2 năm nhất ĐH và lúc 新入社員研修. Ai cũng có lúc này lúc kia, nhưng khi tình trạng down mood kéo dài tầm 1 tháng trở lên thì mình coi đó là vấn đề thực sự.  Mình xin chia sẻ 3 cách đã dùng để vượt qua những lúc này, mong rằng có thể giúp ích cho mọi người trong thời kỳ WFH/Covid này. Cả nhà có cách nào riêng của bản thân thì cùng share nhé! (Lưu ý là mình/cư dân mạng không phải bác sĩ hay được đào tạo chuyên môn về tâm lý trị liệu nên thông tin mình đưa ra chỉ mang tính tham khảo. Nếu bạn cảm thấy vấn đề của bản thân đang ảnh hưởng rõ rệt tới chất lượng cuộc sống (mất ngủ, chán ăn, không có động lực sống v.v…) Trong một thời gian dài, hãy tìm đến bác sĩ tâm lý trước khi nói chuyện với gia đình hay cố gắng tự giải quyết. Có thể gặp bác sĩ 1 buổi về bạn sẽ thấy ổn hơn, hoặc là muốn tiếp tục gặp để điều trị, tuỳ do bạn chọn). Qua nhiều chuyện thì mình học được là không nên tự gán bệnh cho bản thân quá mức. Thời đại Internet lên mạng search triệu chứng bệnh thì không thiếu. Theo chẩn đoán của bản thân thì mình bị trầm cảm, bipolar (rối loạn cưỡng cực), anxiety (lo lắng), panic disorder (rối loạn hoảng sợ), ung thư da (???). Nhưng rõ ràng: 1) bản thân không phải chuyên gia 2) khi đã tự gán cho mình cái mác bị vấn đề thì mình có thể sẽ khó thoát ra và có xu hướng tự hành động để cái vấn đề đó thành thật (self-fulfilling prophecy) Và 3) nếu đang trong lúc hoảng loạn/ trầm cảm thì chính mình không suy nghĩ rõ ràng được, nên kết luận của mình chưa chắc đã đúng.  Coi như cái mình tìm thấy chỉ là giả thuyết hoặc thông tin tham khảo thôi, và mình phải phải hành động để xem giả thuyết có đúng hay không. Những cách mình đã dùng là: 1) Therapy Trường ĐH của mình có counselor miễn phí bằng tiếng Anh. Lúc mới qua, tiếng Nhật của mình không tốt và mình bị mất ngủ, nên mình book lịch gặp hàng tuần bằng cách gọi lên văn phòng trường. Mình đi gặp counselor tầm hơn 1 tháng, chỉ để nói chuyện hỏi han tình hình thôi. Qua một thời gian thì mình bớt mất ngủ nên cũng dừng. Sau đó khi gặp vấn đề khác thì mình đi gặp therapist (online, gặp mặt). Mình google “English counselor”, check bằng cấp của họ rồi đặt lịch và tới. Tuy nhiên, chỗ đó không được bảo hiểm nên đắt (6000y/buổi 45p), mình đi 1 buổi rồi dừng. Buổi đó gặp therapist mình khóc tu tu rồi đi về là nhìn ra giải pháp. 2) Tin người khác và tìm ai đó đáng tin để tâm sự Nói chuyện với bố mẹ, gia đình, bạn bè, và thật lòng chia sẻ mình đang gặp vấn đề. Nếu ai đó không nghe thì thôi, không phải lỗi của họ mà cũng không phải do mình, mình sẽ tìm người khác chia sẻ. Sẽ có ai đó vui vẻ lắng nghe và ở bên cạnh, quan trọng là phải đi tìm.  Tuy nhiên, mình không dồn hết vấn đề của mình lên 1~2 người và bám vào họ như cái phao, mà mình chia sẻ bớt cho một vài người, để không nặng gánh cho họ và làm mối quan hệ tệ đi. Người đó cũng sẽ không giải quyết vấn đề cho mình được, nhưng việc nói ra thường giúp mình có cách nhìn khác nhẹ nhàng hơn. Thời gian WFH mình gọi cho nhà 2~3 lần/ngày. Gọi giờ ăn cơm để cùng ăn với nhau, xem tivi thời sự với nhau v.v… (Với mình cách này hiệu quả nhất) 3) Tự giáo dục bản thân Phòng bệnh còn hơn chữa bệnh đúng với cả tâm bệnh. Lúc đang bình thường không có vấn đề gì mình hay nghe podcast, đọc sách, tạp chí về tâm lý, tìm hiểu về CBT (cognitive behavioural therapy), v.v… Podcast trên iphone là miễn phí nên tội gì không nghe ~ Những podcast mình hay nghe là:  You Are Not So Smart The Knowledge Project Rationally Speaking: exploring the borderlands between reason & nonsense. Tạp chí: psychologytoday.com (dễ đọc) Với mình vấn đề tâm lý không phải là chỗ đo độ cứng cỏi hay chỉ cần rèn luyện bản lĩnh là vượt qua được. Phải coi nó như một con sông chảy xiết trong bóng tối. Nếu cắm đầu đi qua hên thì lành lặn, xui thì chết và quan trọng là dại. Vậy nên biết cách đóng thuyền, biết cách dùng đèn pin, biết cách bơi sải, mặc áo phao v.v… thì mới vượt qua được. Gặp bác sĩ giống như đi gặp thợ đóng thuyền, họ sẽ chỉ cho mình cách đóng thuyền như thế nào, còn việc vượt qua tất nhiên là do bản thân mình rồi. Chúc mọi người vượt qua được thời kì này nha!

Đây là phần cuối trong series chia sẻ gồm 4 phần của tác giả Phương Kỳ về những câu chuyện khác biệt văn hóa khi làm việc trong ngành khách sạn tại Nhật. P hần 1: Mùa đông ở Hokkaido có thể lạnh đến mức nào? P hần 2: Chữ “Lễ” trong văn hóa Nhật Bản Phần 3: Được khen hay "Bị khen"? Thái độ với người nước ngoài: những chuyện vui Nhiều người Nhật cũng rất thích Việt Nam, đã trải nghiệm đi du lịch Việt Nam còn nhiều hơn cả mình. Không có dịch Covid thì một năm đi Việt Nam chơi tận 3-4 lần, đi từ Hà Nội, Hạ Long đến Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn… làm mình nghe mà ghen tỵ, mà nhớ quê ghê gớm. Có người còn kể con họ đi công tác ở Việt Nam mà Việt Nam phòng dịch gắt quá, lâu lâu bị phong tỏa nguyên một khu vực. Nhưng cũng nhờ vậy mà số ca nhiễm được khống chế tốt hơn, khổ là con mãi mà chưa về nước được. Có người không khen chê gì, nghe giải thích xong liền nói “Cảm ơn” bằng tiếng Việt làm mình bất ngờ ú ớ không biết đáp lại bằng tiếng gì. Khách cười mình cũng cười theo. Sự kì thị Cũng không thiếu những trường hợp người Nhật bài ngoại cực đoan. Vừa gặp chưa kịp nói gì, vừa nhìn bảng tên mình thôi là cao giọng “Mày không phải người Nhật chứ gì”, nhưng không đổi quầy mà vẫn bắt mình tiếp. Giải thích tới đâu thì sấn sổ mỉa mai, cao giọng quát nạt “Tao chả hiểu cái gì cả, mày nói cái quần què gì vậy” (dịch không thêm bớt lời đâu nhé). Cho đến khi đồng nghiệp người Nhật thấy không ổn, qua hỏi thì lại cụp đuôi bảo “Ờ ờ tại nó không giải thích, tại nó không đủ lễ nghi”. Có người thì không mắng chửi gì, chỉ bảo “Đổi người Nhật cho tao”, có người thì “Nước mày nghèo, không có tiền nên mới phải sang đây đúng không”, “Mày qua đây kiếm chồng lấy quốc tịch chứ gì”, “Nước mày có máy lạnh hả, ghê ha” và rất nhiều những lời mỉa mai đa dạng khác. Có một đoạn mà mình tạm gọi là giai đoạn “sốc văn hoá” khi liên tục gặp phải những trường hợp đả kích do bị kì thị cực đoan và phân biệt đối xử trong quá trình làm việc. Lúc đó, mình ghét Nhật Bản vô cùng. Với những người cả đời ở Việt Nam, chưa từng sinh sống nhiều năm ở nước ngoài, có lẽ nghe đến đây sẽ dễ dàng buông một câu “Nhập gia tùy tục, không chịu được thì về nước đi”. Nói thì dễ vì chưa từng tự trải qua mà thôi. Mình lúc đó thất vọng, chán nản, trở nên khép mình, vừa không muốn nói chuyện với bất kì ai vì nghĩ chả ai cảm thông gì được, vừa nhìn nước Nhật với suy nghĩ hằn học vô cùng. Nhưng khi nghĩ lại vẫn còn đó những người bạn Nhật tốt bụng đã nâng đỡ, động viên mình khi sống ở đây. Và dù không được thấu hiểu thì vẫn còn đó biết bao đồng bào Việt Nam tại Nhật đồng cảnh ngộ nhưng vẫn đang nỗ lực vươn lên từng ngày. Ai cũng sống vì mục tiêu của mình và tồn tại theo cách riêng. Bằng một cách nào đó, mình đã vượt qua những cú sốc văn hoá để đi tiếp cho đến ngày hôm nay. Kết Được khen hay “bị khen” không quan trọng.  Quan trọng là phải hiểu được đối phương là người như thế nào để biết đối đãi hoặc đáp trả phù hợp.  Nghề dịch vụ vốn là làm dâu trăm họ. Nhưng chính công việc này đã giúp mình nhanh chóng học được các mặt tốt xấu của con người và sự đa dạng về văn hóa. Mình không còn cái tình yêu ngây ngô với nước Nhật như cách đây năm mười năm, khi còn là em gái mộng mơ về một xứ anh đào hoàn hảo trong truyện tranh, hoạt họa. Giờ đây, mình ngắm nhìn Nhật Bản bình thản hơn, không yêu nhưng cũng chẳng ghét. Nhật, Việt hay bất kì đất nước nào cũng đều là những quốc gia tập hợp rất nhiều người với muôn vàn tính cách, có người hợp với mình, có người không. Chỉ là bây giờ, mỗi lần gặp một người Nhật tốt bụng với mình, mình đối đãi họ với tất cả sự tôn trọng. Vì mình biết không phải ai cũng là người tốt và cũng không ai có nghĩa vụ phải đối tốt với mình cả. Gặp được người đàng hoàng thì phải trân quý. Thế thôi.

Bị “choáng ngợp” bởi sự lễ độ là cảm giác như thế nào? Có lẽ là khi bạn là một nhân viên khách sạn nhỏ bé, một mình đối diện với cả tập thể học sinh trung học đang cúi mình 90 độ và hô to “Cảm ơn vì đã chăm sóc chúng em trong thời gian vừa qua.” Sự lễ độ nâng tầm giá trị con người. Và khi sự lễ độ đó đến từ một tập thể, được thể hiện một cách đồng nhất, thì chính là kết quả của giáo dục.  Các em ấy là nhóm bóng chuyền nữ sinh trung học từ Hakodate* đến Asahikawa* thi đấu, cùng giáo viên ở trọ tại khách sạn 3 ngày. Tất cả mặc đồng phục, đều để một kiểu tóc ngắn búp bê. *Tên những địa danh ở Hokkaido (Nhật Bản) Mỗi lần đi ngang quầy lễ tân hoặc gặp nhân viên khách sạn, các em đều cúi đầu chào. Thầy giáo hướng dẫn đi cùng cũng rất hiền, nói năng nhỏ nhẹ, khi trao đổi cũng rất từ tốn. Kỳ thực điều này không lạ, bởi lẽ đây vốn là cách cư xử lịch sự thường ngày ở Nhật. Nhưng lời chào tạm biệt của các em khiến mình đơ toàn tập. Lần đầu mình được “đãi ngộ” như vậy. Mình lúng túng lắm, nhưng rồi cũng cúi người 90 độ đáp lại, “lắp não” vào để thay mặt khách sạn nói lời cảm ơn trịnh trọng nhất đến các em. Thầy giáo là người dẫn các em đến quầy, xếp mọi người vào hàng. Chào xong các em lên xe, thầy cẩn thận đưa mình hộp chìa khóa bằng cả hai tay, cảm ơn lần nữa rồi mới rời đi. Mình chào hỏi xong vẫn còn ngơ ngơ ngác ngác chưa hoàn hồn, vẫn tự hỏi liệu mình đã đáp lễ đàng hoàng hay chưa… Không thể phủ nhận, chữ “LỄ” trong văn hóa Nhật Bản đẹp đến mức dễ khiến người ta cảm thấy choáng ngợp.  Sự lễ độ nâng tầm giá trị con người. Và khi sự lễ độ đó đến từ một tập thể, được thể hiện một cách đồng nhất, thì chính là kết quả của giáo dục.  Nhật Bản không hoàn hảo, không phải 100% dân số đều lịch sự đối đãi nhau (nhiều người cục súc lắm!). Mình làm 3 năm gặp bao nhiêu tour khách du lịch nội địa, chỉ mong không bị chửi hay phàn nàn chứ nào dám cầu sự trịnh trọng thế này đâu. Nhưng không thể phủ nhận, chữ “LỄ” trong văn hóa Nhật Bản đẹp đến mức dễ khiến người ta cảm thấy choáng ngợp.

Sau đây là những chia sẻ cơ bản của mình về nghề điều hành và quản lý xe tải nội địa tại Nhật. Mình làm hỗ trợ điều xe tải 4 tấn, 10 tấn và các thủ tục xuất nhập khẩu ở Nhật. Rất mong có cơ hội kết nối với mọi người. Cách thức hoạt động Xu hướng trước đây là các công ty lớn thường có một trung tâm điều hành xe tập trung. Tất cả các nhân viên điều hành và quản lý xe tải sẽ tập trung tại đây để dễ trao đổi công việc với nhau. Tuy nhiên, cách làm này có hạn chế là khiến cho người điều xe khó quản lý trực tiếp tại bãi xe, dễ dẫn đến sai sót; khó giao tiếp được với các tài xế. Vì thế, hiện nay các công ty thường bố trí trực tiếp nhân viên điều hành và quản lý xe tại các bộ phận rải rác. Bằng cấp yêu cầu Bằng quản lý vận tải 運行管理 (unko kanrisha). Năng lực yêu cầu Khả năng ghi nhớ toàn bộ bản đồ, các con đường lớn nhỏ ở Nhật Bản. Khả năng nghe nói siêu nhanh. Một đặc điểm của người điều xe ở Nhật là thường nói rất nhanh. Cầm điện thoại từ sáng đến tối, giao tiếp tốt, chịu được áp lực, xử lý được mọi vấn đề phát sinh. Tài năng thiên bẩm, vì không phải ai cũng có thể một mình điều hành được 30 – 50 xe trong 1 ngày. Người điều được tầm 50 xe thường được gọi là thiên tài! Nội dung công việc quản lý Quản lý và điều hành xe tải, số lượng vào khoảng 30 – 50 chiếc.  Tùy theo quy mô công ty mà số xe có thể giảm hoặc tăng. Quản lý số giờ lái, số giờ bốc dỡ hàng hóa, số giờ nghỉ ngơi của lái xe. Đối với người lái xe tải, pháp luật Nhật Bản hiện tại quản lý chặt chẽ số giờ của tài xế. Một số quy định cụ thể như lái xe không được điều khiển xe liên tục quá 4 giờ đồng hồ, sau 4 tiếng lái xe liên tục phải nghỉ 45 phút… Số giờ được phép lái xe, số giờ nghỉ được tính theo ngày, tuần, tháng, quý, năm. Nếu không quản lý tốt công ty có thể bị phạt theo quy định pháp luật Nhật Bản.  Kiểm tra nồng độ cồn.  Đối với lái xe tải đường gần phải kiểm tra lượng cồn 2 lần/ 1 ngày trước và sau khi lái xe. Với lái xe đường dài là 3 lần/ 1 ngày. Nhân viên quản lý có nghĩa vụ kiểm tra lái xe đã kiểm tra nồng độ cồn hay chưa. Kiểm tra và xử lý khi tài xế vi phạm, tổ chức các buổi họp về an toàn trong tháng… Vẽ giấy chỉ đường cho lái xe đường dài.  Theo quy định của Nhật Bản, với tài xế xe tải đường dài không thể quay về nhà xe trong  khoảng 2 ngày trở lên thì hàng ngày nhân viên quản lý có nghĩa vụ phải vẽ, chỉ dẫn đường 運行指示書 (unko shijisho) cho lái xe. Mỗi bên sẽ cầm 1 bản và xác nhận hàng ngày. Quản lý xe tải, cho xe đi trùng tu, đại tu theo quy định. Người điều hành quản lý xe tải có nghĩa vụ kiểm tra các xe trước khi xuất phát xem xe có vấn đề gì không và khắc phục khi có sự cố. Ngoài ra, xe tải ở Nhật tùy theo trọng lượng mà thời gian làm kiểm tra có được chạy trên đường hay không cũng sẽ khác nhau. Cơ bản là kiểm tra định kỳ 3 tháng, 6 tháng, 1 năm… Nhân viên hỗ trợ Vì khối lượng công việc quá nhiều nên thường sẽ có thêm người phụ quản lý một số mục khác.  Nhưng người kiểm tra cuối cùng vẫn là nhân viên điều hành và quản lý xe tải nội địa, cũng chính là người chịu trách nhiệm trước pháp luật khi có sự cố.  Trước đây khi là nhân viên hỗ trợ, công việc chính của mình là quản lý thời gian lái xe, vận tải, tổ chức các buổi họp, kiểm tra nồng độ cồn, kiểm tra xe… Bài tiếp theo mình sẽ viết về công việc nhân viên lái xe tải nội địa. Phần 2: Giới thiệu về nhân viên lái xe tải nội địa Hẹn gặp lại mọi người!

Đây là chia sẻ của mình về nghề lái xe tải nội địa ở Nhật. Mình làm hỗ trợ điều xe tải 4 tấn, 10 tấn và các thủ tục xuất nhập khẩu ở Nhật. Rất mong có cơ hội kết nối với mọi người. Phần 1: Nhân viên điều hành và quản lý xe tải nội địa Bằng cấp yêu cầu Bằng lái xe tải các loại. Thường thì các tài xế xe tải cũng sẽ học luôn bằng lái xe nâng. Tùy theo loại hàng hóa mà sẽ cần thêm một số loại bằng cấp khác tương ứng. Năng lực yêu cầu Sức bền. Khả năng thức khuya dậy sớm, chịu được khổ cực… Sức khỏe để mang vác, lái được xe nâng… Chịu được áp lực trên những chuyến đi dài, xa gia đình… Môi trường làm việc Hầu như ở tất cả các quốc gia khác mà mình biết, nghề lái xe tải đều trong tình trạng lương thấp, làm việc liên tục nhiều giờ đồng hồ, đối mặt với nhiều khó khăn, vất vả.  Vậy thì công việc lái xe tải ở Nhật thì thế nào? Ngoài lương thưởng thấp, nhân viên lái xe tải còn phải đối mặt với tiền phạt + đền bù. Các tài xế phải chịu trách nhiệm hoàn toàn với lượng hàng hóa trên xe, trách nhiệm với chính chiếc xe mình điều khiển. Thời gian làm việc Thời gian làm việc của một tài xế xe tải không chỉ tính bằng thời gian lái xe tải mà còn thêm vào trăm tỉ thứ thời gian đi kèm. Ví dụ: thời gian kiểm tra xe; thời gian bốc dỡ hàng hóa; thời gian chờ đến lượt để bốc dỡ hàng ở các nhà máy, cửa hàng; thời gian nghỉ giữa chặng do luật pháp quy định; thời gian làm thêm… Tất cả những thời gian này cộng lại khiến lái xe tải là công việc có thời gian lao động dài hơn nhiều so với các nghề khác.  Nếu như ở các công việc khác có thời gian lao động vào khoảng 2100 giờ/1 năm thì lái xe tải là 2500 – 2600 giờ/1 năm . Chênh nhau lên đến 500 – 600 giờ/1 năm. Như vậy, tính ra mỗi tháng  tài xế xe tải phải làm việc nhiều hơn thời gian lao động trung bình là 40 – 50 giờ.  Với lái xe tải đường gần, ưu điểm là có thể về nhà hàng ngày . Đổi lại là phải ngủ sớm để thức dậy đi lấy hàng vào lúc 2 – 3 giờ sáng mới có thể kịp giao hoặc trả hàng vào sáng sớm hôm sau. Còn với lái xe đường dài, tài xế thường phải xa gia đình vài ngày hoặc lâu hơn , sống hoàn toàn trên chiếc xe tải… Lương thưởng, phạt Với thời gian lao động dài, mọi người sẽ nghĩ lương thưởng của các bác tài xe tải hẳn sẽ rất cao? Nhưng thực tế lại trái ngược hoàn toàn. Thu nhập trung bình của các ngành khác rơi vào khoảng 4.500.000 – 5.000.000 Yên/1 năm, nghề lái xe tải hạng trung chỉ là 3.900.000- 4.200.000 Yên/1 năm, lái xe tải hạng nặng là 4.180.000 – 4.600.000 Yên/1 năm. Khi so sánh chúng ta thấy sự chênh lệch giữa thời gian làm việc và lương thưởng là rất lớn. Ngoài lương thưởng thấp, nhân viên lái xe tải còn phải đối mặt với tiền phạt + đền bù. Các tài xế phải chịu trách nhiệm hoàn toàn với lượng hàng hóa trên xe , trách nhiệm với chính chiếc xe mình điều khiển. Các công ty vận tải đa phần không mua bảo hiểm cho hàng hóa và bảo hiểm xe. Chẳng hạn trong lúc điều khiển xe xảy ra tình trạng khẩn cấp khiến tài xế phanh gấp hay vô ý gây hư hỏng cho xe tải, hàng hóa thì lái xe sẽ phải đền bù thiệt hại. Có công ty sẽ hỗ trợ phần nào nhưng phần nhiều thì nhân viên điều khiển chiếc xe tải đó vẫn phải chịu. Do thiếu nhân lực trầm trọng nên nghề lái xe tải hầu như chỉ cần ứng tuyển là sẽ được nhận vào làm. Tình trạng già hóa ở lái xe và tình trạng cầu không có cung Nếu chẳng may mọi người nhận hàng hay giao hàng trễ thì hãy thông cảm cho các bác lái xe nhé, vì vốn dĩ họ cũng đã rất cố gắng rồi… Với thời gian làm việc dài, lương bổng thấp thì không khó để hình dung ra giới trẻ Nhật ngày nay không mấy mặn mà với nghề lái xe tải này. Hiện tại các tài xế xe tải đa phần là bậc trung và cao tuổi. Trong khi độ tuổi lao động trung bình ở các ngành là 43 tuổi thì với tài xế xe tải là 46 tuổi cho lái xe hạng trung, đường ngắn và 48.5 tuổi cho lái xe hạng nặng, đường dài . Vấn đề tài xế cao tuổi cũng gây ra rất nhiều tai nạn thương tâm. Do người cao tuổi thường dễ gặp vấn đề về tim mạch nên khi xảy ra sự cố sẽ kéo theo các sự cố liên hoàn nghiêm trọng. Các bạn thấy xe tải ở đâu thì nên tránh xa thì hơn. Do thiếu nhân lực trầm trọng nên nghề lái xe tải hầu như chỉ cần ứng tuyển là sẽ được nhận vào làm. Tỷ lệ trúng tuyển công việc ở các ngành khác trung bình chỉ vào khoảng 0.97% thì ở nghề lái xe tải là 1.83% , gấp đôi mặt bằng chung. Nhìn chung lái xe tải ở Nhật là một nghề có rất nhiều khó khăn, vất vả nhưng các bác tài thường rất tốt bụng và nhiệt tình. Lúc trước khi làm với các bác lái xe, mình thường xuyên được cho rất nhiều đồ cũng như nhận được sự giúp đỡ… Nếu chẳng may mọi người nhận hàng hay giao hàng trễ thì hãy thông cảm cho các bác lái xe nhé, vì vốn dĩ họ cũng đã rất cố gắng rồi. Kết Trên đây là một vài thông tin cơ bản về lái xe tải ở Nhật, các thông tin so sánh được mình lấy từ bản điều tra của bộ lao động Nhật. Các bạn muốn xem thêm các thông tin khác xin vào link dưới đây.   https://driver-roudou-jikan.mhlw.go.jp/national/ Ở phần tiếp theo mình sẽ phân tích các yếu tố vì sao các bác lái xe lại đối mặt với tình trạng như thế này và tình trạng chung của ngành vận tải bằng xe tải. Nếu thấy hay các bạn thấy có ích thì cho mình một tim nha. Thân ái!